مانیا چیست؟
مانیا چیست؟
همه ما در طول زندگی خود با احساسات مختلفی روبرو می شویم. گاهی شاد و خوشحال هستیم و گاهی ناراحت و افسرده. این احساسات طبیعی و بخشی از وجود ما هستند. اما گاهی اوقات این احساسات به حدی شدید و غیرعادی می شوند که روی کیفیت زندگی ما تأثیر منفی می گذارند.
در این صورت ممکن است ما به یک اختلال روانی مبتلا شده باشیم. یکی از این اختلالات مانیا یا شیدایی است که در آن فرد دچار تغییرات شدید در خلق و خو می شود. در ادامه قصد داریم مانیا را بیشتر بشناسیم و علائم، عوامل آن را بررسی کنیم.
مانیا – Mania
مانیا یا شیدایی یک حالت روانی است که در آن فرد خلق بالا و تحریک پذیری شدید را تجربه می‌کند و نیز با افزایش چشم گیر انرژی همراه است. مانیا معمولاً یکی از فاز های اختلال دوقطبی است که در آن فرد دوره های شیدایی و افسردگی را می گذراند. مانیا می تواند موجب مشکلات جدی در زندگی شخصی، اجتماعی و حرفه ای فرد شود.
اختلال دو قطبی چیست؟
اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که با دوره‌های متناوب از افسردگی و مانیا مشخص می‌شود. افسردگی یک حالت پایین شدید از خلق است که با کاهش انرژی، علاقه، خواب، اشتها و تمرکز همراه است. مانیا یک حالت بالای شدید از خلق است که با افزایش انرژی، خلاقیت، خوش‌بینی، تکلم، تصمیم‌گیری و رفتارهای پرخطر همراه است.
مورد کوتاه
اختلال دو قطبی Ι، اکنون دوره منیک: ایزابل دلال ۳۸ ساله است که ظرف هفته گذشته، بر خلاف خصوصیات خود، علائم رفتار عجیب و غریب را نشان داده است. این رفتار، با برنامه‌ریزی نا معقول وی برای اینکه معاملات ملکی خودش را دایر کند، شروع شد. او به مدت ۳ روز بدون اینکه بخوابد یا غذا بخورد، بیشتر وقت خود را پشت کامپیوتر برای برنامه های مالی اغراق آمیز گذرانده است. او ظرف ۳ روز، برای هفت خانه پیش پرداخت کرد که جمعا بیش از ۳ میلیون دلار ارزش داشتند. در حالی که هیچ منبع مالی برای خریدن حتی یکی از آنها نداشت. او چند بار به بانک‌های محلی که او را می‌شناختند و محترم می‌شمردند، مراجعه کرد و به سراغ هر یک از کارمندان وام رفت که به برنامه وی مظنون شده بود. در یک مورد، او با عصبانیت میز کارمند بانک را هل داد و فریاد زد که بانک به او اجازه نمی‌دهد یک میلیون دلار درآمد کسب کند. مسئولان بانک پلیس را خبر کردند و آن ها او را به بخش اورژانس بردند و در آن‌جا وی را برای ارزیابی و درمان به بیمارستان روان‌پزشکی انتقال دادند.
(آسیب‌شناسی: ریچارد پی.هالجین ـ سوزان کراس ویتبورن)
نشانه های مانیا چیست؟
* خلق بالا، گشاده یا تحریک پذیر علامت دوره شیدایی است. این افراد برآشفته،حراف، گاه شادی آور، سرگرم کننده و اغلب پر تحرک هستند. سرخوشی، تحریک پذیری و گاهی بی ثباتی هیجانی از دیگر علائم مانیا است.
* بر خلاف افسردگی که تدریجی شکل می‌گیرد مانیا ناگهانی ایجاد و پایان می‌یابد. در مانیا فرد احساس نیاز به خواب کم تری دارد. برای مثال بعد ۳ ساعت خوابیدن نیازش رفع می‌شود.
* در مانیا افراد عزت نفس و اعتماد به نفس بالاتری رو تجربه می‌کنند.
* تکلم افراد مانیا پر از جناس گویی، بذله گویی، قافیه پردازی، بازی با کلمات و جواب های بی ربط است. هذیان در ۷۵ درصد از کل بیماران مانیا وجود دارد. محتوای هذیان های هماهنگ با خلق در مانیا شامل ثروتمندی، توانایی یا قدرت بسیار است. محتوی فکری بیماران مانیک شامل درون مایه های اطمینان به خود و جاه طلبی تشکیل می‌دهد.
* در مانیا اغلب افراد نیاز به بستری در بیمارستان دارند.
علت وقوع مانیا چیست؟
دانشمندان کاملاً مطمئن نیستند که چه چیزی موجب شیدایی می شود. با این حال، تصور می شود عوامل متعددی در این امر نقش دارند. عللاز فردی به فرد دیگر متفاوت است.
علت آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* سابقه خانوادگی. اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به بیماری دوقطبی است، احتمال ابتلا به مانیا افزایش می یابد. هرچند این قطعی نیست حتی اگر سایر اعضای خانواده دچار مانیا شوند، ممکن است هرگز دچار مانیا نشوید.
* عدم تعادل شیمیایی در مغز.
* عوارض جانبی یک دارو (مانند برخی از داروهای ضد افسردگی)، الکل یا داروهای تفریحی.
* تغییر قابل توجهی در زندگی شما، مانند طلاق، نقل مکان یا مرگ یکی از عزیزان.
* موقعیت های دشوار زندگی، مانند ضربه روحی یا سوء استفاده، یا مشکلات مسکن، پول یا تنهایی.
* سطح بالایی از استرس و ناتوانی در مدیریت آن.
* کمبود خواب یا تغییر در الگوی خواب.
* به عنوان یک عارضه جانبی مشکلات سلامت روان از جمله اختلال عاطفی فصلی، روان پریشی پس از زایمان، اختلال اسکیزوافکتیو یا سایر شرایط فیزیکی یا عصبی مانند آسیب مغزی، تومورهای مغزی، سکته مغزی ، زوال عقل ، لوپوس یا آنسفالیت.
تفاوت هیپومانیا با مانیا چیست؟
هیپومانیا حالت ضعیف تر شده مانیا می‌باشد که فرد در این حالت علائم مانیا رو به صورت ضعیف تر تجربه می‌کند.
* در افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند این امکان وجود دارد که هیپومانیا به مانیا و افسردگی شدید تبدیل بشود.
* معمولا دوره مانیا ۷ روز است اما دروه‌ی هیپومانیا ۴ روز.
* در مانیا عملکرد مختل می‌شود اما در هیپومانیا مختل نمی‌شود.
* در مانیا بینش و آگاهی فرد مختل می‌شود اما در هیپومانیا نمی‌شود.
* صحبت کردن فرد مانیا را نمی‌توان قطع کرد اما هیپومانیا به این شکل نیست.
عوامل روان پویشی در مانیا چیست؟
* دوره شیدایی نوعی دفاع در برابر افسردگی زمینه ای است.
* آبراهام: دوره های مانیا بازتاب ناتوانی در تحمل کردن مصیبتی است که در طول دوران رشد به وجود آماده است.
* حالت مانیا می‌تواند ناشی از وجود سوپرایگویی مستبد باشد که فرد را در حد غیر قابل تحملی مورد انتقاد و عیب جویی قرار می‌دهد و سپس با حالت سرخوشی توام با خودپسندی و رضایت از خود، جایگزین می‌گردد.
* لوین: مانیا واکنشی نسبت به افسردگی است که در آن دفاع های مانیایی نظیر همه توانی استفاده می‌شود و در نتیجه فرد هذیان های خود بزرگ بینی پیدا می‌کند.
تفاوت شادی با مانیا چیست؟
مانیاحالتی است که فرد با افزایش انرژی، خلاقیت، خوش‌بینی، تکلم، تصمیم‌گیری و رفتارهای پرخطر همراه است. اما شادی از سوی دیگر یک حالت مثبت از خلق است که با لذت، خرسندی، آرامش و احساس رضایت همراه است. مانیا و شادی می‌توانند به هم شبیه باشند، اما مانیا معمولاً بیش از حد، نامتعادل و بدون کنترل است و می‌تواند زندگی فرد را مختل کند.
تفاوت غم با افسردگی چیست؟
افسردگی با کاهش انرژی، اشتها، خواب، تمرکز و علاقه به فعالیت‌های لذت‌بخش همراه است. غم از سوی دیگر یک واکنش طبیعی به اتفاقات ناخوشایند زندگی است که با گریه، اندوه و احساس تنهایی همراه است. افسردگی و غم می‌توانند به هم شبیه باشند، اما افسردگی معمولاً شدیدتر، ماندگارتر و بدون دلیل واضح است.
ارتباط روابط و مانیا چیست؟
میل جنسی می تواند به طور چشمگیری در طول یک دوره شیدایی و یک دوره هیپومانیا افزایش یابد. همچنین افزایش تمایل به انجام رفتارهای مخاطره آمیز مانند رابطه جنسی محافظت نشده رایج است.
جمع بندیما با مفهوم مانیا آشنا شدیم. مانیا معمولا یکی از دو فاز اصلی اختلال دو قطبی است که در آن فرد احساس شادی و تحریک پذیری بیش از حد می‌کند. سپس نشانه های این حالت را بررسی کردیم و دلایل احتمالی وقوع آن را شناختیم.
در ادامه، تفاوت هیپومانیا و مانیا را مطرح کردیم. هیپومانیا شدت کمتری از مانیا دارد ولی همچنان می تواند مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد. عوامل روان پویشی مانیا و هیپومانیا نیز مورد بحث قرار گرفت.
در نهایت، گفتیم که شادی و مانیا، غم و افسردگی با هم تفاوت دارند. شادی و غم حالات طبیعی و عادی هستند که با تغییر شرایط زندگی می توانند تغییر کنند. اما مانیا و افسردگی حالات بیماری گونه هستند که باعث اختلال در عملکرد روزمره فرد می شوند.
در حال ثبت رای
